TEMBO KASH

Mzaliwa wa Butembo, kaskazini mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC). Tembo Kash alimaliza masomo yake ya msingi na sekondari katika mji wa Beni. Baada ya kupata diploma yake ya Falsafa ya Kilatini, alienda Kinshasa ambapo alijiandikisha katika Chuo cha Sanaa mnamo mwaka 1987. Miaka mitatu baadaye alitunukiwa shahada ya Sanaa ya Picha ya matangazo (sasa ni mawasiliano ya kuonekana)

Pamoja na ubunifu wake wa vichekesho, Kash anaweza kudai kuwa ndiye mchoraji katuni wa kwanza kujihusisha na siasa za Jamhuri ya Kidemocrasia ya Kongo, kuanzia mwaka 1990 alifanya kazi katika gazeti lijulikanalo kwa jina la ‘ Le phare’. Kuanzia mwaka 1991 hadi mwaka 2005 akishirikiana na marafiki wengine wa kitamaduni, alisaidia kuandaa matoleo matano ya Maonyesho ya Kiafrika ya Usomaji na Vitabu kwa Vijana.

Kuanzia mwaka 1992 hadi leo Kash ametumia studio yake kufanya kazi kama mchoraji wa matangazo kwa watangazaji mbalimbali. Katika miaka 20 iliyopita amefanya kazi yake huko Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Kongo Brazzaville, Ufaransa, Ubelgiji, Luxemburg, Moroko, Niger, Vietnam, Reunion, Mauritius, Algeria, Kameruni na Guinea-Conakry

Follow Tembo Kash on Twitter

Copyright © 2022 by bukavuseries.com and Tembo Kash. All rights reserved. This website, images, content or any portion thereof may not be reproduced or used in any manner whatsoever without the express written permission of the publisher. For more information contact: intdev.crp@lse.ac.uk

Bukavuseries

TEMBO KASH

“Mtafiti kutoka nchi za Kusini kwa kiasi kikubwa bado haonekani katika matokeo ya utafiti, na pia katika machapisho ya utafiti.”

“Wasomi wachache wanafahamu ukweli kwamba ukoloni wa maarifa unawahusisha wao binafsi.”

“Bwana, acha kuja hapa kutajirika kupitia migongo ya wengine. Utafiti wako utakapomalizima utapata diploma yako na upewe heshima na upate kutambuliwa na sifa nzuri wakati mimi naendelea kubaki nyuma sina furaha hapa kijijini.”

“Wafiti hawachukuliwi kama watafiti tu bali pia wafadhili wawakilishi na hivyo huongeza matarajio kwa wahojiwa. Moja ya madhara ni kutokubali kuhujiwa au kutoa maelezo bila malipo ya kifedha.”

“Wengi wamepata matatizo ya afya ya akili kutokana na ukatili waliofanyiwa au kushuhudia au kwa kuhisi kukosa msaada kutokana na dhuluma walizofanyiwa.”

“Watafiti wa ndani hufanya kazi maeneo yao ya kazi, lakini hatari wanazokabiliana nazo mara nyingi hupuuzwa. Katika tukio la ugonjwa, utekaji nyara, au ajali makamishna wa utafiti kawaida hukataa majukumu hayo.”

“Mshirika (asiye msomi) anayeishi Kanada na pia ni mtu wa jamii yangu, alikuwa wa kwanza kunipinga. Alisambaza ujumbe kwenye mitandao ya kijamii akihoji tafiti zangu. Lakini zaidi ya kupinga tu utafiti wangu alituma kundi la watu wenye silaha kuniua.”

“Mikataba ya utafiti mara chache hujumuisha kifungu cha usalama wa watafiti zaidi juu ya afya akili. Wajibu wa mambo haya hubaki kwa watafiti binafsi.”

“Ni wazi kuwa bado hakuna usawa mkubwa wa mgawanyo wa madaraka na kanuni zisizo na tija ndani ya duru ya taaluma. Kwasababu ya dhana zisizo na msingi, kazi ya wasaidizi wa utafiti maranyingi haionekani.”

“Hali hii inaleta aina ya ukoloni wa kitaaluma ambao unashindwa kumtambua msaidizi wa utafiti kama mshirika ambaye haki zake ni sawa na za wenzao kutika nchi za Kaskazini.”

“Je! Hawapaswi kuwa na fursa ya kuwa sehemu ya hatua za utafiti hata baada ya kuwasilisha ripoti? Mtazamo huu huenda ukafungua milango na kuwaruhusu kufanya maendeleo ya kitaalamu.”

“Kwa kupuuza muhusika muhimu ambaye anajua data vizuri kuliko mtu yeyote mtu huishia kukosa maoni muhimu na mitazamo ya uchambuzi.”

“Mara nyingi viongozi wa mradi hutumia wasaidizi wa utafiti kama wakusanyaji wa data tu, bila kwanza kuwashirikisha katika tafakari za kiutaratibu au kuwapa nafasi ya kutoa mwelekeo mzuri kwa wenzao wa kigeni.”

“Maswala ambayo Mashirika yasiyo ya Kiserikali hulenga hayana uhusiano wowote na hali halisi au shida halisi ambazo watu hupata, bali hutolewa na vipaumbele vya shirika.”

“Udharau wa fikira za Kiafrika kwa dhana za Magharibi umekua ukitoka kuanzia kwenye miradi ya ufundishaji kupitia miradi ya utafiti hadi kufikia hatua ya kuchapishwa kwa majarida ya Magharibi yanayodhaniwa kuwa mazuri.”

“Ushirikiano wa kweli sio tu wa kufanya mambo pamoja katika kila hatua, kuunda mradi na kuandika mapendekezo, inamaanisha kuuliza mifumo ya rejea na njia za utekelezaji.”

“Ikiwa watendaji katika maeneo ya kazi wanamwona mtafiti kama mpelelezi au kumwona kama tishio kwa sababu ya mikutano au mahojiano basi kuna sababu ya kuogopa kwamba mradi mzima wa utafiti utawekewa mashaka. Hatimaye inaweza pia kuweka maisha ya mtafiti katika hatari.”

“Ikiwa kujificha kumebainika, watafiti wanapaswa kujielezeaje? Je! Kuna maana gani ya kukusanya data kwa kujificha kweye mtazamo wa maadili?”

“Kitendo rahisi cha kuwapo au kuuliza maswali kwenye mada fulani kinaweza kusababisha mzozo mpya na/au kufufua iliyopo.”

“Ushiriki wa msaidizi wa utafiti hauishii kwenye ukusanyaji wa data peke yake, msaidizi lazima mara nyingi afanye kazi chini ya shinikizola ratiba iliyowekwa na wafadhili ambao wanaweza kosa uelewa wa kutosha wa hali halisi.”

“Taasisi za masomo na utafiti lazima ziongoze katika kuboresha malipo ya watafiti kutoka nchi za Kusini kwa kuzingatia ugumu na hatari zinazojitokeza maeneo ya kazi.”

“Kwake kilio chotechote cha msaada wa kimungu wakati wa hofu kilikuwa hakimaanishi chochote. Wakati magumu mawasiliano ya kweli ya tamaduni nyingi yamekuwa changamoto kubwa.”

“Kwa hiyo kuna mvutano wa kudumu kati ya shauku ya mtu kwa somo fulani la utafiti na ujuzi ambao mtu anahitaji ili kusoma mada kwa njia halali ya kitaalum. Mvutano huu ni mkali zaidi kwa watafiti na wasaidizi wa utafiti wanaoishi katika eneo lao la utafiti.”

“Itifaki za uzalishaji wa maarifa zinatuelekeza kujitenga na maeneo ya utafiti wetu kuweza kuyasoma. Lakini hii inamaanisha nini kimaadili katika maeneo masikini na zisizo salama?”

“Nilikuwa peke yangu na dereva ambaye alinipeleka kuona mahali ambapo kamanda wa waasi alikuwa amemuua kanali kutoka jeshi la kitaifa. Nilikuwa namfahamu Kanali mhusika kwani alikuwa mmoja wa viongozi wa jamii yangu.”

“Ingekuwa muhimu kuunda nafasi ya majadiliano na kubadilishana juu ya changamoto za kibinadamu za utafiti.”

“Kutoka katika hali kama hizo kunahitaji juhudi nyingi za kimkakati. Lakini pia inaweza kusababisha kuchanganyikiwa kwa muda mrefu.”

“Kujichukulia kama ndugu kwa namna fulani tuliona kuungwa mkono kulikuwa muhimu kama vile kukosolewa kwa maendeleo yetu.”

“Swali wanalouliza ni sawa kila wakati ‘Tutapata lini ripoti juu ya matokeo ya utafiti wako?’ Kwa ukosefu wa majibu bora, ninawaambia, (nikiwa naumia rohoni) “bado tunafikiria” Ingawa najua hakuna ripoti inayokuja. Na hii inanielemea.”

“Kukosekana kwa hatua zozote za kuwapa jamii matokeo ya utafiti wanaoshiriki, mtu anaweza kuona washiriki wakionyesha mtazamo wa kutojali na/au kukataa ambayo inaweza kuhatarisha kazi ya watafiti wa siku za usoni.”

“Mtafiti hawezi kulazimishwa kwenda eneo la kazi, upataji wake wa taarifa anayohitaji ili afanye utafiti mzuri daima hutegemea mapenzi mema ya washiriki wa utafiti.”

“Wakati watafiti wanapogunduliwa kama wanawanyonya wahojiwa wao muda na nguvu, ni rahisi kuona jinsi gani hii inaweza kuleta shida kwa ukusanyaji wa data za kuaminika.”